Aydın Sezer: Savaş çıkarsa Türkiye en az Ukrayna kadar zarar görecek

Dünya, ekonomik ve siyasi çok ciddi sonuçlara yol açabilecek Rusya-Ukrayna savaşına kilitlendi. Rusya ile Ukrayna arasında günden güne yükselen tansiyon düşecek mi?

 Arabuluculuk iddiasında olan devletler savaşı durdurabilecekler mi? Yoksa Avrupa son yıllardaki en büyük savaşı mı yaşayacak? Bu savaşın Türkiye’ye ve dünyaya etkisi ne olur?

Gerilim yükselip savaş ihtimali güçlendikçe herkes yukardaki soruların - ve daha fazlasının- cevaplarını arar oldu. Bilgehan Uçak’ın Gündemin Gerçekleri programındaki konuğu ise Türkiye’nin en önde gelen bölge uzmanlarından, Mavi Düş kitabının yazarı Aydın Sezer’di.

Aydın Sezer, bölgede yaşanan gerilimin sıcak çatışmaya dönüşüp dönüşmeyeceğinin şartlarının neler olduğunu işaret ederken Putin’in ne düşündüğünü ve Rusya’nın gözünden "Ukrayna meselesinin" ne olduğunu şöyle anlattı: "Türkiye, krizin adını henüz tam olarak koyamadı. Krizi Ukrayna ile Rusya arasındaki bir kriz olarak düşünüyor. Bu sebeple de bu iki ülke arasında arabuluculuk teklifini gündeme getirdi. Zelenski de kabul etti çünkü başından beri istediği buydu. Putin’le ve Rusya’yala Donbass’ın geleceğini müzakere etmek. Oysa Rusya, bu sorunda tek başına taraf olmadığını belirtiyor. 2015’ten beri Normandiya formatında ve AGİT-Minsk çerçevesinde bu sorunun uluslararası boyutları olduğunu belirtiyor. Dolayısıyla diyor ki, benimle Ukrayna arasında bir sorun olmadığı için arabuluculuğa da gerek yok."

Rusya’nın sahip olduğu topraklardaki enerji potansiyeli Avrupa için büyük önem arz ediyor. Aydın Sezer, son dönemlerin en büyük projelerinden biri olan Rus Akımı’na dair de görüşlerini beyan etti.

"Kuzey-Akım II, bir Rusya projesi olmakla, tıpkı Kuzey-Akım I gibi, aslında bir Alman projesi olarak hayata geçti. Bu işin arka planında Rusya var ama nihayetinde ulaştığı yer Avrupa’nın dinamosu olan NATO üyesi bir ülke: Almanya. Dolayısıyla, Almanya sorgulanmaksızın, Almanya’ya yönelik yaptırımlar gündeme getirilmeksizin Rusya’yı hedef almanın gerçekten anlaşılmaz bir iş olduğunu söyleyebiliriz. Bu ortak bir proje. Eğer karşı çıkılacaksa Almanya’nın da hedef tahtasına çıkarılması şart."

Olası savaşın Türkiye’yi etkilememesi de kaçınılmaz. Hem ekonomik hem de siyasi açıdan yakın ilişkilerimiz olan bu iki ülkenin arasındaki gerilim sıcak çatışmaya dönerse bundan nasıl etkileneceğimizi de Aydın Sezer şöyle anlattı.

"Her şeye rağmen Cumhurbaşkanı’nın açıklamasını temel almak durumundayız. Zira bu açıklamayı Rus medyasına da yorumladım geçen hafta. NTV’de katıldığı bir programda şöyle dedi: Bir sıcak savaş çıkarsa NATO üyesi olmanın gereğini yerine getiririz. Bu lafın üstüne bize söyleyecek bir şey kalmıyor. Eğer NATO savaşa girerse demek ki taraf belli. Bu tabii Türk-Rus ilişkileri açısından bakıldığında Türkiye’ye çok ciddi bir faturanın çıkacağı anlamına geliyor. Öncelikle bunun altını çizmek lazım. Türkiye’ye yönelik sıcak savaş, işgal gibi değil ama sadece tarım ürünleri ve turizm desem sanırım yeterli olur. Müzakerelerde hâlâ açık kalan 5-6 milyar metreküplük atıl kapasite veya Rusların çekeceği yeni fiyat sevi-yesi desem durumun vahameti ortaya çıkar."

Aydın Sezer, Batı tarafından Rusya’ya uygulanacak olası yaptırımlarda Türkiye’nin takınmak zorunda kalacağı tavrında büyük sorun teşkil edeceğini ifade etti.

"Nasıl tepki verilecek? Hem Kırım’ın işgaline karşıyız, bunu da en yüksek sesle dile getiriyoruz, hem de 2014’ten bugüne uygulanan ambargoyu fırsata çevirdik, uymuyoruz. Yeni ambargo devreye girerse ne yapacağız? Önümüzdeki yıl faaliyete girmesi planlanan Akkuyu Nükleer Santrali ne olacak? Doğalgaz, köklü işbirlikleri, Suriye, İdlib, Karabağ, koridorlar konusu… Onlarca başlık açabilirim. Ukrayna savaşın bir tarafı olarak elbette en çok zarar görecek ülke ama ben eminim ki Türkiye de en az Ukrayna kadar zarar görecek."