Zorunlu karşılık oranlarında artış: Dövizden korktu, ticari krediyi frenledi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geç­tiğimiz eylül ayın­dan bu yana hızla artan ticari kredileri frenlemek için yüz­de 25'e varan oran­larda zorunlu karşılık yükü getirdi. Ticari kredilerde hızlı giden bankalarla, dövizden TL mevduata dönüşte düşük performans sergileyen ban­kaların karşılık yükü daha da artacak. Ticari krediler son 1 yılda yüzde 54, eylülden bu yana yüzde 47 yükselmişti.

FARKI ÖDEMEK ZORUNDA

Merkez Bankası'nın, bankalardan çekilen ticari kredilerin dö­vize yönelip kurlarda artışa yol açmaması için zorunlu karşılık silahını çektiği ifade ediliyor.

Resmi Gazete yayımlanan zorunlu karşılık tebliğine göre, 1 Nisan 2022 tarihinden itibaren kullandırılan ticari kredilere yüzde 10 oranında zorunlu karşılık uygulanacak.

MEVDUATA EK YAPTIRIM

Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, yılbaşından önümüzdeki 31 Mayıs'a kadarki dönemde kredi büyüme oranı yüzde 20'nin üzerinde olan bankalar aradaki farkın yüzde 20'si oranında zorunlu karşılık ödemek zorunda kalacak.

Bu oranların dışında, ya­bancı paradan TL mevduata dönüşüm oranı yüzde 5'in altında kalan bankalar ilave 5 puan, yüzde 5-10 oranında kalanlar ilave 3 puan zorunlu karşılık yatıracak. Dolayısıyla zorunlu karşılık oranı uygula­mada yüzde 10'dan başlaya­rak yüzde 25'e kadar yükse­lebilecek. Bankalarla birlikte finansman şirketleri de zo­runlu karşılığa tabi tutuldu. Zorunlu karşılık KOBİ, esnaf, ihracat ve yatırım, tarımsal kredileriyle kurumsal kredi kartları, mali kuruluşlara ve kamu kurumlarının kullandı­ğı kredilere uygulanmayacak.

LİRALAŞMA İÇİN YAPILDI

Ticari kredilerin dövize yöne­leceği, bunun da kurlarda yeni bir artış süreci başlatabileceği uyarıları yapılıyordu. Merkez Bankası, düzenlemenin ge­rekçesini, "Finansal istikrarın desteklenmesi ve liralaşmanın teşvik edilmesi kapsamında makro ihtiyati politika setini güçlendirerek zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gidilmiştir" şeklinde açıkladı.

Yeni düzenlemeyle, halen mevduat uygu­lanan zorunlu karşılık yükü ticari kredilere de getirilmiş oldu. Artık bankalar şirketlere aç­tıkları her 100 lira ticari krediye karşılık Merkez Bankası'na 10 TL ila 25 TL arasında karşılık yatıracak. Bu yük ne­deniyle bankalar ticari kredilere daha yüksek oranlarda faiz uygulaya­cağı için ticari kredilerin cazibesi azalacak. Bu yolla piyasadan önemli miktarda TL çekileceği için buradan kura baskı gelmeyecek.