Sosyal medya yasası yürürlüğe girdi: İçerikler yargı kararı olmadan kaldırılacak
Sosyal medya yasası bugün yürürlüğe girdi. Yasaya göre, 1 milyondan fazla kullanıcısı olan Twitter, Facebook, Instagram gibi şirketler Türkiye'de temsilcilik açacak. Temsilcilik açmayanlara, para cezasından reklam yasağına uzanan ve bant daraltılması ile sonuçlanabilecek kademeli yaptırımlar uygulanacak.
Yasanın yürürlüğe girmesine ilişkin açıklamalarda bulunan İnternet ve ifade özgürlüğü uzmanı Yaman Akdeniz, "Yargı kararı olmadan ve kimse duymadan eleştirel içeriklerin kaldırılması sağlanabilecek. Yargıya ve özellikle sulh ceza hakimliğine gitse ne olur diyeceksiniz. Haklısınız, sonucu aşağıdaki örnekteki gibidir. Fakat, yargı karar aldığı zaman en azından şeffaflığın sağlanması ve itiraz ve AYM başvuruları yapmak mümkün" dedi.
6 AYDA BİR RAPOR YAYINLANACAK
Kişilik hakları ihlal edildiğini belirtenler içeriğin kaldırılması ya da erişimin engellenmesi için sosyal medya temsilcisine başvuracak. Temsilcinin, başvuruya en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz cevap vermesi gerekiyor. Şikâyetlerle ilgili olarak 6 ayda bir rapor yayınlamak da temsilciliğin görev kapsamına sokuldu.
Cevap yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 5 milyon lira, rapor vermeyenlere 10 milyon lira idari para cezası uygulanacak. Mahkeme kararına rağmen, 24 saat içinde içerikleri kaldırmayan sosyal ağlar sorumlu olacak.
UNUTULMA HAKKI GETİRİLİYOR
Sosyal medya yasasıyla unutulma hakkı da getiriliyor. Kişilerin isminin geçtiği ve 'kişilik haklarına saldırı' olarak nitelendirdiği paylaşımlar arama motorlarında görülmeyecek.
Cep telefonunda internet kullanımına ilişkin bir düzenleme de yapıldı. Cep telefonlarında artık IP bilgisinin yanı sıra PORT kaydı da yer alacak. Aynı IP adresi ile internete giren kullanıcılara ait ayrı ayrı bilgi tutulacak.
'ŞİRKETLER SESSİZ'
İnternet ve ifade özgürlüğü uzmanı Yaman Akdeniz Yeni Sosyal Medya Yasası ile ilgili bazı hatırlatmalar yaparak tespitlerde bulundu. Akdeniz'in Twitter hesabından yapmış olduğu açıklamaları şöyle oldu: "Bugün 1 Ekim 2020 ve sosyla medya platformlarının Türkiye'de yasal temsilci bulundurmaları için son gün. Bugüne kadar Twitter, Facebook, Google ve TikTok gibi dünya devleri herhangi bir resmi açıklama yapmadı. Sessizlikleri devam ediyor.
Eğer bu sessizlik devam ederse Ekim ayı içinde BTK tarafından önce uyarılacaklar. Bu uyarıya uymazlarsa Kasım ayı içinde 10 milyon lira idari para cezası ile karşılacaklar. Arkasından Aralık ayı içinde 30 milyon daha idari para cezası verilecek.
'REKLAM VERME YASAĞI'
Ocak 2021 içinde sosyal medya platformlarına "reklam verme" yasağı verilecek ve Türkiye'de reklam veremeyecekler veya Türkiye'den bu platformlara reklam verilemeyecek. Arkasından Nisan 2021 içinde, eğer hala bu aşamada Twitter ve diğerleri Türkiye'ye gelmemiş ise platformların İnternet bant aralığı yüzde 50 oranında daraltılacak. Bu oran Mayıs 2021'de yüzde 90'a kadar çıkartılacak.
Peki eğer Türkiye'ye gelirlerse ne olacak? O zaman mevcut baskıcı düzenin bir parçası haline gelecekler. 5651 sayılı Kanun kapsamında (9 ve 9/A maddeleri) özellikle kişilik hakları ihlalleri ile ilgili talepleri 48 saat içinde cevaplamak zorunda kalacaklar.
'YARGI KARARI OLMADAN İÇERİK KALDIRILACAK'
Örneğin Berat Albayrak, sulh ceza hakimliğine başvurmadan hakkında sosyal medyada yazılanları kaldırtmak için direk Twitter'a ve Facebook'a başvurabilecek. Yargı kararı olmadan ve kimse duymadan eleştirel içeriklerin kaldırılması sağlanabilecek.
Yargıya ve özellikle sulh ceza hakimliğine gitse ne olur diyeceksiniz. Haklısınız, sonucu aşağıdaki örnekteki gibidir. Fakat, yargı karar aldığı zaman en azından şeffaflığın sağlanması ve itiraz ve AYM başvuruları yapmak mümkün.
'CİDDİ PARA CEZALARI ÇIKACAK'
Dolayısıyla, "vatandaşla" sosyal medya platformlarının doğrudan muhatap edilmesi ile birlikte amaçlanan sansürün özelleştirilmesidir. Eğer sosyal medya platformları bu sorumluluğunu yerine getirmez ise o zaman ciddi idari para cezaları ile karşılacaktır.
Ayrıca, suh ceza hakimlikleri tarafından verilecek yüzlerce erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkartılması kararlarını uygulamazlar ise o zaman da "doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu" olacaklar. Örneğin, Cumhurbaşkanı Erdoğan bu kapsamda hukuk davası açabilecektir.
Tüm bunlar birlikte değerlendirildiğinde, Twitter'ın & hatta Facebook'un bu şartlar altında Türkiye'ye gelmesi çok zor. Hatta, gelirlerse çok şaşırırım demek daha doğru olur. Yargının bağımsız olmadığı, adil yargılamanın olmadığı bir ortamda ancak bu sistemin bir parçası olurlar.
'İTİRAZ EDİP KAZANMA ŞANSI SIFIR'
Dün Sendika.org 63. defa erişime engellendi. Bu engelleme AYM'nin Şubat ayı içinde http://Sendika.Org ile ilgili basın özgürlüğü ihlali kararı vermesine ve 7 aydır bu karar Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği tarafından uyulmamışken verildi. Bu sistemle yargı yolu ile mücadele etmek mümkün değil. İtiraz edip kazanma şansınız sıfır. Anayasa Mahkemesi'ne gittiğiniz zaman ortalama 5 sene beklemeniz lazım. İhlal kararı çıktığı zaman da bu kararlara uyulmadığını http://Sendika.Org gibi örneklerde görüyoruz.
Biz şimdi Twitter'ın, Facebook'un bu ortama gelmesini mi bekliyoruz? Buyursunlar, gelsinler çok istiyorlarsa."
Yeni Sosyal Medya Yasası ile ilgili düzenleme bugün yürürlüğe girdi. Dolayısıyla, yeni düzenle ilgili bazı hatırlatmalar ve tespitlerde bulunmakta fayda var. @engelliweb @ifadeorgtr pic.twitter.com/EygvbjZHpl
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) October 1, 2020
