Güçlendirilmiş parlamenter sistem için görüşen muhalefet partileri 'ortak ilkeler'de uzlaştı
CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi’nin güçlendirilmiş parlamenter sistem çalışmasına ilişkin yaptıkları görüşmelerin dördüncüsü dün TBMM’de yapıldı. 'Ortak ana ilkeler'in görüşüldüğü toplantıda, yeni sistemde siyasi partilerin kapatılmasının zorlaştırılmasında uzlaşıldı.
Cumhuriyet’ten Erdem Sevgi’nin haberine göre açıklanacak yeni sistem taslağında, siyasi parti kapatma konusunda Avrupa Konseyi’nin danışma organlarından biri olan Venedik Komisyonu’nun belirlediği yol gösterici kriterlere işaret edilecek.
Muhalefetin esas alacağı kriterlerin özetle şöyle olacağı belirtildi:
-Parti kapatma, ancak demokratik bir toplumda gerekliyse ve söz konusu partinin demokrasi ve temel özgürlükleri tehdit ettiğine dair somut kanıtlar mevcutsa öngörülmeli.
-Partinin demokratik ve özgür politik düzen için gerçek anlamda bir tehdit oluşturup oluşturmadığını ortaya koymalı.
-Yetki, Anayasa Mahkemesi ya da dengi bir hukuksal organa ait olmalı.
SEÇİM BARAJI ÖNERİLERİ
Muhalefet partileri toplantıda ayrıca seçim barajına ilişkin yüzde 3 ila yüzde 5 önerilerini de sundu. Yapılan görüş alışverişinin ardından seçim barajının yüzde 3’e indirilmesini öngören prensip kararı yazılı taslağa işlendi. Bu konuda son sözü parti liderlerinin söyleyeceği fakat yüzde 3 kararında bir değişiklik beklenmediği öğrenildi. Bir başka düzenlemeyle, siyasi partiler ve adayların seçim kampanyalarında topladıkları bağışları şeffaf şekilde kamuoyu ile paylaşmaları istendi. Öte yandan muhalefet, yüzde 1 oy alan siyasi partilerin Hazine yardımına kavuşmasını sağlayacak düzenlemede de uzlaştı.
CUMHURBAŞKANININ VETO YETKİSİNE VE ‘TORBA’ TEKLİFLERE SON
Muhalefet, yeni sistemde "cumhurbaşkanının veto yetkisinin kaldırılması, geri gönderme hakkının ise korunması" yönündeki uzlaşıyı yazılı hale getirdi. Buna göre Cumhurbaşkanı, TBMM’de kabul edilen bir yasayı veto edemeyecek fakat geri gönderebilecek. Olası geri gönderme durumunda ise TBMM’nin yasayı yeniden görüşüp bir kez daha Cumhurbaşkanına göndermesi kolaylaştırılacak.
Yasama ile ilgili varılan kararlardan biri de iktidarının sıkça kullandığı torba yasa uygulaması oldu. Muhalefetin, TBMM’de farklı yasalardaki çok sayıda maddeyi değiştirmek amacıyla kullanılan ‘torba yasa’ uygulamasına son verilmesini öngören kararında görüş birliğine varıldı.
