Libya’da 24 Aralık’ta yapılması planlanan seçimler ertelendi

Libya Parlamentosu Yüksek Seçim Kurulu, seçim sürecindeki yasal anlaşmazlıklar ve başkanlık için adaylar konusunda yaşanan anlaşmazlıkları gerekçe göstererek 24 Aralık Cuma günü düzenlenmesi planlanan seçimleri erteleme kararı aldı. Seçim komitesinin, seçimlerin bir ay süre ile ertelenmesini önerse de yeni bir tarih belirlenmedi.

Medyascope'un New York Times ve Reuters'ten aktardığı habere göre seçim komisyonu, ülkedeki geçiş hükümetinin görev süresinin cuma günü sona ereceğini belirtti. Cuma gününden sonra ülkedeki diğer ana hiziplerin ve siyasi grupların Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan hükümete bağlı kalacağı aktarıldı.

Libya’daki çok sayıda seçmen, seçimlerde oy kullanmak için seçmen kartı çıkarmıştı. Ülkedeki politikacılar tarafından bu durum, halkın oy kullanmak için son derece istekli olduğu şeklinde yorumlanmıştı.

SEÇİMLER NEDEN ERTELENDİ?

Libya’daki kurumlar, yeni cumhurbaşkanının ve parlamentonun hangi yetkilere sahip olacağı ve seçimlerde kimlerin aday olabileceği de dahil olmak üzere seçim kuralları üzerinde anlaşmaya varmadı.

Libya Parlamentosu Sözcüsü Aguila Salih, eylül ayında cumhurbaşkanlığı ve devlet başkanlığı seçimlerinin iki ayrı tarihte düzenlenmesini uygun gören bir yasa önerisi sunulmuş ancak bu öneri reddedilmişti.

Salı günü de ülke genelindeki seçim komiteleri feshedilmiş, bölgesel ve yerel seçim ofislerinin kapatılmasına karar verilmişti.

HANGİ ADAYLAR BAŞVURDU?

Cumhurbaşkanlığına aday olmak isteyenler arasında Libya’nın devrik lideri Muammer Kaddafi’nin oğlu Seyfülislam Kaddafi de olmak üzere ülkenin birçok yerinde kabul görmeyen 98 kişi bulunmaktaydı.

Seçimler için en önde gelen üç aday, iç savaş sırasında doğudaki güçleri kpmuta eden General Halife Hafter, Seyfülislam Kaddafi ve Libya’nın Ulusal Birlik Hükümeti’nin Başbakanı Abdülhamid Dibeybe’ydi.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?

Seçim komisyonu, seçimlerin düzenlenmesi için 24 Ocak tarihini önerse de parlamento daha uzun bir erteleme süresi isteyebilir. Adaylar, Libya’nın siyasi kurumları ve uluslararası güçler arasında müzakereler devam ediyor.

Önümüzdeki dönemlerde ülkede Ulusal Birlik Hükümeti’nin ve Başbakan Dibeybe’nin geleceği en çok tartışılan konulardan biri haline gelebilir.

YENİ BİR ÇATIŞMA ÇIKABİLİR Mİ?

Libya’da iktidarı ele geçirmek isteyen gruplar arasındaki çatışmalar, ülkede iktidarı uzun süre elinde bulunduran Muammer Kaddafi’nin devrilip öldürüldüğü 2011 yılından beri devam ediyor. 24 Aralık’ta düzenlenmesi planlanan seçimlerin iptali, ülkedeki şiddeti sona erdirmek için büyük bir şans olarak görülmekteydi.

Çarşamba günü seçimlerin ertelendiği açıklandığında Libya sokaklarında gerginlik hat safhadaydı. Başkent Trablus’ta silahlı kişiler ve tanklar sokaklarda konuşlanmış, cumhurbaşkanlığı sarayına giden yollar kapatılmıştı. Bu durum, yeni bir silahlı çatışma korkusunu tetiklese de herhangi bir şiddet olayı meydana gelmemişti.

BM Libya Destek Misyonu’nun (UNSMIL) da sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, Libya’daki sürecin istikrarı koruma, özgür ve adil seçimler için ortam hazırlama konusunda iyiye işaret etmediği belirtildi. Paylaşımda şu ifadelere yer verildi: "Farklı gruplara bağlı güçlerin mevcut seferberliği gerginlik yaratıyor ve çatışmaya dönüşebilecek çatışma riskini artırıyor."

Ülkedeki barış sürecinin bozulması halinde doğudaki kuvvetlerin yeniden ayrılıkçı bir hükümet kurma riski bulunuyor fakat uzmanlar ve bölgeyi takip eden analistler, bu durumu şimdilik olası görmüyor.

Uzmanlar, seçim sürecinin de sekteye uğraması ile birlikte Trablus’ta ve ülkenin batısındaki diğer bölgelerde silahlı grupların seferber olmasından, yerel anlaşmazlıkların yeniden su üstüne çıkmasından ve çatışmaların yeniden patlak vermesinden endişe ediyor.