Kaya, dokuzuncu ziyaretini Fakir Baykurt’tun mezun olduğu Gönen Köy Enstitüsü'ne yaptı
CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya başkanlığındaki CHP heyeti, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlatılan 21 köy enstitüsünü ziyaret programının dokuzuncusunu Isparta Gönen Köy Enstitüsü’ne yaptı. Ziyarette, Muğla Milletvekili Suat Özcan, CHP Antalya İl Başkanlığı yöneticileri Gülser Avar, Ali Murat Özel ve Orkun Murat Muratlı; CHP Aksu İlçe Başkanı Kenan Yıldız ve Ankara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ahmet Yıldız, sendika, dernek temsilcileri ve köy enstitüsü mezunları yer aldı. Kaya, ziyaretin ardından şu açıklamaları yaptı:
"İsmail Hakkı Tonguç 11 Mart 1940’ta Isparta Gönen’de köy enstitüsü kurulmasına karar verdikten sonra not defterine ‘Köy çocukları burada okuyacaklar, mutluluğu gerçeklerde bulmanın düşlerde araştırmaktan daha kolay olduğunu anlayarak yetişecekler, mutlu olmanın, özgür ve bağımsız yaşamanın yoksul düşmemenin gizlerini bulacaklar’ diye yazar.
‘Yoruldum yurda uzaklardan bakmaktan/Ama yorulmadım hiçbir zaman/O yoksul sevgili gibi dağ başlarında/Karda kalmış, darda kalmış yolcular için yazmaktan…’ der.
‘FAKİR BAYKURT GÖNEN KÖY ENSTİTÜSÜ’NÜ ANLATIRKEN, ‘KÖY ENSTİTÜSÜ BENİM İÇİN OLAĞANÜSTÜ BİR FIRSAT OLDU’ DİYE YAZAR’
Yıl 1943, köy enstitüleri kapılarını bu dizelerin sahibine açar… Köy enstitülerinin kapılarını açtığı öksüz, yoksul köy çocuğu Fakir Baykurt’tur. Fakir Baykurt 1943 yılında Gönen Köy Enstitüsü’nün kapısından içeri girer. Ve dünya güzelleşir! Fakir Baykurt Gönen Köy Enstitüsü’nü anlatırken, ‘Köy enstitüsü benim için olağanüstü bir fırsat oldu. İlkokulu bitirdikten sonra gidebileceğim başka hiçbir okul yoktu. Ailemin gücü yetmezdi. Ben okumak istiyordum enstitü benim gibi köy çocuklarını çağırıyordu’ diye yazar.
Fakir Baykurt Gönen Köy Enstitüsü’nde okurken, köy enstitüleri üzerinde de kara bulutlar dolaşmaya başlar. İsmail Hakkı Tonguç, Fakir Baykurt’taki yeteneği keşfetmiş ve onu desteklemiştir. Ancak Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç görevden ayrılır, 1946 sonrası okulda baskılar artar. Fakir Baykurt 1946-1950 dönemini anlatırken sanki bugünü anlatır gibidir…
‘ENSTİTÜLERİ KURANLAR KÖTÜLENİYOR. HER DERSTE KOMÜNİZMİN ZARARLARI ANLATILIYOR’
‘Üçten dörde geçtik. Ankara’nın rüzgârları döndü. Yücel’i, Tonguç’u görevlerinden uzaklaştırdılar. Savaş bitti, bir başka savaş başladı sanki: Enstitülerde solculuk yapılıyormuş da, zararlı kitaplar okunuyormuş da, kız-erkek bir arada okumak Türk töresine aykırıymış da; Aaa!. Kızlar önce ayrı sınıflara, sonra ayrı enstitülere. Anlaşılmaz sıkılıklar başladı. Müdürümüz değişti, öğretmenler ayıklandı. Sık sık dolaplar aranıyor, kitaplarımız alınıyor. Enstitüleri kuranlar kötüleniyor. Her derste komünizmin zararları anlatılıyor… Dergilerde şiirlerim, yazılarım çıktığı için en çok ben denetleniyorum. Ama ne yapıp yaptım, diplomayı canavarın ağzından kaptım. Anam saçını kınaladı, Akçaköy’ün içinde adak üleştirdik…’ der…
‘KÖY ENSTİTÜLERİ FİKRİYATINI YAŞATACAĞIZ’
Fakir Baykurt, 15 Haziran 1929 tarihinde Akçaköy’de Tahir Baykurt olarak doğar… 12 Eylül darbesi sonrası Almanya’ya gider, 11 Ekim 1999’da Almanya’da Fakir Baykurt olarak hayata veda eder. Bu gördüğünüz fakir Yıldırım Kaya da o dönem Almanya’ya gider, Fakir Baykurt hocasının, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı’nın cenazesini alır Türkiye’ye getirir ve İstanbul’da defnini yapar. Onu ışıklar içinde uğurladık; onun açtığı yolda, onun gösterdiği hedefte yürüdük, sendikamızı kurduk ve genel başkanı oldum. En başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, İsmet İnönü’ye, Bülent Ecevit’e, Hasan Ali Yücel’e, İsmail Hakkı Tonguç’a, Fakir Baykurt’a sözümüz olsun; köy enstitüleri fikriyatını yaşatacağız. Köy enstitülerini fiziki olarak da gelecek kuşaklarımıza aktaracağız."
ISPARTA GÖNEN KÖY ENSTİTÜSÜ’NÜN DÜNÜ VE BUGÜNÜ
Gönen Köy Enstitüsü’nün 1939 yılına kadar Köy Eğitmenler Kursu geçmişi vardır. 1940 yılında Köy Enstitüleri Kanunu çıktıktan sonra Gönen Köy Enstitüsü olmuştur. Ömer Ulgiz Gönen Köy Enstitüsü’nün kurucu müdürüdür. 1954 yılında Öğretmen Okulu,1976 yılında Öğretmen Lisesi, 1989 yılında Anadolu Öğretmen Lisesi, 2013 yılından bu yana da Gönen Fen Lisesi olarak eğitim ve öğretim vermeye devam etmektedir. (ANKA)
