Erdoğan sosyal konut projesinin detaylarını açıkladı, ekonomistler projeyi değerlendirdi

+GERÇEK - Cumhurbaşkanı Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde sosyal konut projesinin tanıtım töreninde açıklamalarda bulundu. Erdoğan, "Tanıtım töreniyle ülkemizin her yerinde 100 binlerce yeni sosyal konut, konut arsasının ve işyerinin inşa sürecini başlatıyoruz. Başvuruları yarın itibarıyla başlayacak ve ekim ayı sonuna kadar sürecek. Temeli yılbaşında atıyoruz. Projelerimizi özellikle mahalle kültürünü gözetecek, yeşili hakim kılacak anlayışla hayata geçiriyoruz. Bu kampanya sayısı ve kalitesi bakımından dünyadaki en büyük konut yatırımını ifade etmektedir" dedi.

Erdoğan konuşmasında şu değerlendirmelerde bulundu:

"Hedefimiz 81 ilimizde ve tüm ilçelerimizde 2023-2028 arasını kapsayan beş yıllık süreçte 500 bin sosyal konut, 250 bin konut amaçlı arsa, 50 bin işyeri yaparak milletimizin istifadesine sunmaktır. 2023 başından itibaren ürettiğimiz sosyal konut sayısını 2 milyona, vatandaş sayımızı da 10 milyonun üzerine çıkarmış olacağız. Konut ve işyerlerinin ismini de 'İlk Evim' ve 'İlk İşyerim' olarak belirledik.

Çarpan etkisiyle 2 trilyon liradan fazla ekonomik hareketliliğe yol açacak projeyi bugün paylaşıyoruz. Böylesine devasa bir yatırım ülkenin tamamında ev ve kira fiyatlarını düşüreceği gibi vatandaşlarımızın konuta erişimini kolaylaştıracaktır. Türkiye, Avrupa ve Amerika ile karşılaştırıldığında konut sahipliği oranı yüksek olan ülkelerin başında gelmektedir.

TOPLAM BEDELİN YÜZDE 10'U PEŞİN ALINACAK

İki yılda bitirerek hak sahiplerinin kullanımına sunmayı planlıyoruz. Toplam 360 bin bağımsız birimden oluşan projemizin ilk etabı dahi Cumhuriyet tarihimizin en geniş sosyal konut atılımdır.

Şehit yakınları ve gazilere ilk etabın yüzde 5'e denk gelen 12 bin 500 konut, engelli vatandaşlarımıza 12 bin 500 konut, emekli vatandaşlarımıza ise 50 bin konut kontenjan ayırıyoruz. 18-30 yaş arası içinde kontenjan oluşturduk. 50 binini de yarınlarımızın teminatı gençlerimize tahsis ettik.

Vatandaşlarımız toplamda 608 bin lira fiyata sahip 2+1 konutlarımıza aylık 2280 liradan başlayan taksitlerle 240 vadeyle sahip olabilecek. 850 bin lira fiyata sahip 3+1 konutların ödemesi 3187 liradan başlayan taksitlerle 240 vadeyle yapılabilecek. Toplam bedelin yüzde 10'u peşin alınacak.

Bu projeleri ticari kazanç haline getirmek isteyenlere fırsat vermeyeceğiz. Kendi aklınca devleti kandırarak TOKİ'den ev almaya çalışanların hem ödedikleri parayı hem evleri kaybedecekleri sıkı, etkin bir denetim mekanizması kuracağız.

Erdoğan konuşmasında, "Vatandaşlarımız 608 bin lira fiyata sahip 2+1 konutlara aylık 2 bin 280 liradan taksitle sahip olabilecek. 850 bin fiyata sahip 3+1 konutlar 3 bin 780 liradan başlayan taksitlerle 240 ay vade ile yapılabilecektir. İstanbul'da hane geliri 18 bin, diğer illerde 16 bin lira olan vatandaşlarımız başvurabilecektir. Arsalar iki gruptan oluşuyor. 350 ila 500 metrekarelik arsalar 192 bin 500 liradan başlayan bin 604 liradan başlayan 10 yıllık vade ile satılacak. Hisseli parseller ise 112 bin 500 liradan başlayan fiyat ve 937 liradan başlayan taksitle ve 10 yıl vade ile yapılacaktır" dedi.

Bu kampanyayla birlikte vatandaşlarımıza ev yapmaya hazır arsa alternatifi de sunuyoruz. Yedi ayrı bölgede belirlediğimiz bu arsalar piyasanın altında ve faizsiz vatandaşlarımıza satılacak. Vatandaşlarımız belirlenen projeye uygun ve belirlenen sürede yapabilecek. Arsalar iki gruptan oluşuyor. İlk grupta 300 ila 500 metrekarelik alandan oluşan arsalar var. 192 bin 500 liradan başlayan toplam fiyat ve 1600 liradan başlayan taksitlerin 10 yıl vadeyle vatandaşlarımıza satılacaktır. Hisseli parseller ise 937 liradan başlayan taksitlerle yine 10 yıl vadeyle yapılabilecektir.

Hali hazırda 12 ilimizde 3930'u tamamlanmış 10 bini aşan sanayi tipi işyeri projemiz bulunuyor. 10 bin yeni işyerini daha hizmete sunuyoruz. 100 bine yakın ek istihdam sağlayacak. Bu iş yerlerini 350 bin liradan başlayacak fiyatlarla 120 ay vadeyle genç girişimcilerimize sunacağız.

Bugün açıkladığımız projenin tamamı bittiğinde 3 milyon 750 bin insanımızı daha güvenli yaşam alanlarına kavuşturmuş olacağız. Ülkenin her kazancına itiraz edenler de boş durmuyor. Her projemiz gibi 500 bin sosyal konutun da yapılamayacağını söylemeyeceğini kale almıyorum. Bizi asıl şaşırtan muhalefet cenahının gençlerimizin ev sahibi olmasına karşı çıkmasıdır. Ey muhalefet biz göreve geldiğimizde sizin gençlerimize verdiğiniz burs neydi ya? 45 liracıktı, şimdi 600-800'lere çıktı. Biz böyle yaklaşıyoruz gençlerimize. Biz gençlerimizi sokaklarda bırakmadık. 850 bin gencimizi iskan edecek yurtlarımız ve henüz dolmuş değil. Müracaat henüz yok. Ama biz buna rağmen yeni ilavelerle yurtlarımızı 1 milyonun üzerine çıkaracağız. Kendilerinin ev sahibi olmalarından rahatsızlık duyanlara en güzel cevabı gençlerimizin vereceğine inanıyorum."

Erdoğan'ın açıklamalarının ardından ekonomistler sosyal konut projesinin detaylarını değerlendirdi:

İktisatçı Doç. Dr. Orhan Karaca, "Konut sahipliği oranı 2006-2015 döneminde yüzde 60-61 arasındayken sonrasında 3 puan kadar düştü. Esas çarpıcı düşüş yoksulların konut sahipliği oranında oldu. Bu oran 2012'de yüzde 60'a yakınken 2021'de yüzde 50'nin altına indi. Yoksulların konut sorunu çözülmeli ama bu politikalarla olmuyor" dedi.

Konut sahipliği oranı 2006-2015 döneminde %60-61 arasındayken sonrasında 3 puan kadar düştü. Esas çarpıcı düşüş yoksulların konut sahipliği oranında oldu. Bu oran 2012'de %60'a yakınken 2021'de %50'nin altına indi. Yoksulların konut sorunu çözülmeli ama bu politikalarla olmuyor. pic.twitter.com/NoHfVFanB7

— Orhan Karaca (@Dr_OrhanKaraca) September 13, 2022

Karaca'nın tweet mesajını alıntılayan Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent ise, "Demek ki dağa taşa toplu konut projesi yapmakla, düşük faiz müjdesi vermekle dar gelirliler ev sahibi olmuyormuş" dedi.

Başlevent, Erdoğan'ın "Konutlarımızın maliyet fiyatı üzerinden yüzde 40 indirim yaparak belirlediğimiz fiyatları da şu şekilde olacaktır" sözüyle ilgili de, "Acaba arsa dahil maliyet mi, inşa maliyeti mi kastedilen? Konutlar zararlarına inşa ediliyorsa, aradaki fark hangi bütçeden çıkacak?" diye sordu.

halktv.com.tr'ye açıklamada bulunan finansal danışman ve Deva Partisi Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Rıfat Gencal, "Maliyetine katlandıkça tabii ki gerçekleştirilebilir. Önemli olan maliyetine kim nasıl katlanacak? Soru bu. Çünkü bütçeye ek yük getirecek. O yüzden yıl sonuna kadar ortaya çıkacak 461 milyar TL’lik bütçe açığını fonlayabilmek için bankalara 5-10 yıl vadeli tahvil alımını zorunlu kılıyorlar" dedi.

Ekonomist ve bankacılık uzmanı Erol Taşdelen ise, "Geçen seçimde de e-devlet üzerinden binlerce kişiden talep toplamışlardı. Ne oldu unutuldu gitti hep aynı taktik. İhaleye kim girer ki daha hastane ve okul tadilatı yaptıramıyorlar, kimse girmiyor. Usulen temeller atılır. Gece havai fişek patlatırlar" açıklaması yaptı.

Başkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Şenol Babuşcu, "Çok büyük bir proje değil, gerçekleştirilebilir. Borç yiğidin kamçısıdır" görüşünde.

Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Hakkı Öztürk, "Bence gerçekleştirilmesi zor. Seçim yatırımı gibi görünüyor" dedi.

KİMLERE, NE KADAR KONTENJAN AYRILACAK?

Gençler: Yüzde 20 - 50 bin konut
Emekliler: Yüzde 20 - 50 bin konut
Şehit yakınları ve gaziler: Yüzde 5 - 12 bin 500 konut
Engelliler: Yüzde 5 - 12 bin 500 konut
Diğer vatandaşlar: Yüzde 50

HANGİ ŞEHİRDE KAÇ EV YAPILACAK?

Evler 81 ilde, arsa 7 bölgede olacak. 

En fazla konut 50 bin ile İstanbul’a yapılacak.

Ankara 18 bin, İzmir 12 bin 400, Gaziantep 10 bin, Bursa 8.650 yapılacak.

ÖDEME ŞARTLARI NASIL OLACAK?

2+1 konut ödeme planı - 2 bin 280 lira taksit, 240 ay vade

3+1 konut ödeme planı - 3.187 lira taksit, 240 ay vade

KONUT BAŞVURU ŞARTLARI

Projeye başvuru yapabilmek için, başvuru sahibinin;
- T.C. vatandaşı olması,
- Proje il sınırları içerisinde en az bir yıl ikamet etmesi veya proje il nüfusuna kayıtlı olması,
- Başvuruda bulunanların kendileri, eşleri ve velayetleri altındaki çocukları üzerine T.C. sınırları içinde tapuda kayıtlı konutlarının bulunmaması; TOKİ’den daha önce ev sahibi olmama
- İstanbul için aylık hane halkı gelirinin, en fazla net 18.000 TL, yurt genelinde 16.000 TL olması (Şehit Aileleri, Harp ve Vazife Malulleri ile bunların Dul ve Yetimleri Hariç)
- Bir hane halkı adına, tek başvuru yapılması
- Başvuruları yapacak vatandaşların 18 yaşını tamamlamaları gerekmektedir.
- Genç kategorisine 14/09/1992 tarihinden sonra doğan vatandaşlar müracaat edebilecektir.