Dolar haftaya 13,50'den başladı: Piyasalarda endişeli bekleyiş, dolarda risk unsuru artıyor
ARTI GERÇEK - Dolar/TL, sert dalgalanmaların ardından haftaya 13,50 civarında başlarken piyasalar kurumsal yatırımcılar için dövizden TL'ye geçiş için getirilen vergi muafiyetini ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) bu hafta açıklayacağı faiz kararını izliyor.
Küresel piyasalarda dolar, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ocak toplantısına hazırlanan yatırımcıların faiz artırımı beklentileri kuvvetlenirken geçen haftanın sonunda gösterdiği yükselişe tutundu. Çin Merkez Bankası kredi faizi oranlarını 10 baz puan indirerek analistleri şaşırttı.
Para politikası görünümünü değerlendirmeye çalışan işlemcilerin odağındaki diğer konular ise yarın sonuçlanacak olan Japonya Merkez Bankası toplantısı, çarşamba günü açıklanacak olan İngiltere enflasyon verileri ve perşembe günü açıklanacak olan Avustralya istihdam verileri olacak.
EN ÖNEMLİ GÜNDEM MADDESİ
TCMB'nin 20 Ocak'ta açıklayacağı faiz kararı ise piyasalarda takip edilecek en önemli gündem maddesi. PPK kararı öncesi ise aralık ayı ve 2021 yılına ilişkin bütçe verileri takip ediliyor.
TCMB'nin piyasa katılımcıları anketine göre enflasyondaki yükselişin önümüzdeki aylarda belirginleşmesi bekleniyor. Bankacıların hesaplamalarını da içeren anket verilerine göre, yıllık enflasyon ocakta yüzde 42.5, şubatta yüzde 45,5 ve martta yüzde 47 olarak şekillendi.
Enflasyondaki yükselişe rağmen TCMB'nin politika faizi ise yüzde 14'te enflasyonun belirgin altında yer alıyor.
DOLARDA EN BÜYÜK ENDİŞE KAYNAĞI
TL'nin sürekli artan negatif getiri etkisi ve enflasyonda daha da yükseliş yaşanabileceği beklentisi dolar/TL'de en büyük endişe kaynağı. TCMB'nin resmi olarak açıklanan ve açıklanmayan müdahaleleri ile 18.4'ten 10'a yakın seviyelere kadar gerileyen kur düştüğü seviyelerde tutunamamış durumda.
Dolar/TL haftaya 13.50/13.55 seviyesinde başlarken saatte euro/TL 15.42/15.48 seviyesinde.
TCMB, aralık ayında zaten negatifte bulunan rezervlerinden 20 milyar dolara yakın daha kayba uğradı. Bu kayıpların bir kısmı resmi müdahale olarak açıklanırken, özellikle 20 Aralık sonrası için olan kısmı için ise TCMB'den bir açıklama gelmedi. TCMB rezerv kayıplarının telafisi için ise ihracat döviz gelirlerinin yüzde 25'ini satın alacağını açıkladı.
TL YÖNLENDİRİLEN BİR PARA BİRİMİ
Birçok bankacı TL'nin artık kamu tarafından yönlendirilen bir para birimi olduğu görüşünde ve bu sürecin sonunda nasıl bir denge oluşacağı bankacılar için net değil.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise Bloomberg ile geçen hafta gerçekleştirdiği söyleşide kamu bankalarının dolar kuru 14'e yaklaştığı zamanlarda döviz satışı yapıp yapmadıkları sorurusuna "izleyici olmayacakları" yanıtını vermişti.
KURUMLAR VERGİ AVANTAJINI KULLANACAK MI?
Döviz talebini azaltmak için atılan adımlar kapsamında başlatılan kur korumalı mevduat sistemine bireylerin ardından geçen hafta şirketlerin içinde bulunduğu tüzel kişiler de dahil edildi.
Döviz Tevdiat Hesabı (DTH) dönüşüne ilişkin yasal düzenleme geçen hafta TBMM'ye sunulurken bugün Plan ve Bütme Komisyon'unda görüşmeler başlayacak.
Böylece bireysellerden sonra kurumsallar için de dövizden TL'ye geçiş teşvik edilirken, kur riski ise yine kamu tarafından üstlenilmiş olacak. Kurumlar vergisinde istisna TL'ye dönüşün 17 Şubat 2022 tarihine kadar yapılması durumunda, 2021 yılı son geçici vergi dönemi için yararlanılabilecek.
Şirket ve kurumların döviz mevduatı 2021 sonunda yaklaşık 90 milyar dolar seviyesindeydi. Bankacılar vergi avatajının "büyük" olduğunu bu nedenle kurumların bu yönde bir adımı olup olmayacağının piyasada takip edilmesi gerektiğini belirtiyor.
TL'NİN CAZİBESİ ORTADAN KALKIYOR
Enflasyonun yüzde 36'ya yükselerek yaklaşık 20 yılın en hızlı artışını kaydetmesine karşılık, TCMB'nin 22 puan daha düşük olan politika faizini artırmayacağı beklentisi geçen yıl keskin şekilde yüzde 44 değer kaybeden TL'nin cazibesini ortadan kaldırarak zayıf seyre yol açtı.
RİSK UNSURU OLARAK İZLENİYOR
Piyasa yeni enstrümanların bireysel döviz panik alımlarını durduğunu sınırlı bir DTH çözülmesi de yarattığını beliryor. DTH çözülmesi TCMB verilere göre, iki hafta önce yaklaşık 3 milyar dolar oldu. Bu sürecin devamı piyasa tarafından yakından izleniyor. Ancak TL'nin mevcut getisinin enflasyona oranla ciddi aşağıda olması hala risk unsuru olarak izleniyor.
Öte yandan, TCMB dövizden TL'ye dönüşüm sağlayamayan bankalardaki euro ve dolar hesapları için daha önce uygulacağını açıkladığı yüzde 1.5 komisyon uygulamasını üç ay erteledi.
