AYM, İdris Baluken'in başvurusunu 'henüz infaza başlanmadığı' gerekçesiyle reddetti

ARTI GERÇEK- HDP Eş Başkanları ile birlikte 4 Kasım 2016’dan beri tutuklu bulunan HDP Diyarbakır eski Milletvekili İdris Baluken Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulundu.

Baluken hakkında, Diyarbakır 8’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılan yargılama sonucunda "örgüt üyesi olmak", 4 kez "örgüt propagandası yapmak" ve 4 kez "toplantı gösteri yürüyüşleri kanuna muhalefet etmek" iddiasıyla 16 yıl 8 ay hapis cezası verilmişti.

Baluken 2017 Yılında Diyrbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği tahliye kararının ardından 2 gün sonra Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı’nın itirazı üzerine Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından tutuklanmıştı.

Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi, Baluken’in terör örgütüne üye olma suçundan tutuklanmasına diğer suçlamalar yönünden beraatine karar vermişti.

Ancak, 4 Ocak 2018’de, Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi, Baluken’in "Terör örgütü propagandası yapma, örgüt üyeliği, kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere katılma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, terörle mücadelede görev yapmış kişileri hedef gösterme" suçlamaları ile ilgili ceza verilmesini kararlaştırdı.

İstinaf sürecinin arından Yargıtay 16. Ceza Dairesi 3 Ekim 2018'de Baluken’in hakkındaki tüm suçlamalarla ilgili temyiz isteminin reddine örgüt üyeliği kararının onanmasına karar verdi.

Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yapılan Ekim 2019’da yapılan değişikle birlikte istinaf sonucunda kesinleşen bazı suçlardan hükümlere itiraz yolunun açılması nedeniyle Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvurdu.

Mahkeme, Baluken'in örgüt propagandası ve Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet suçları hakkında temyiz talebini 28 Ekim 2019'da kabul ederek Yargıtay'a incelenmek üzere gönderilmesine karar verdi.

Ancak Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı karara itiraz etmesinin ardından, itirazı inceleyen Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi Baluken'in daha önce tutuklanmaya konu edilmeyen suçlardan tutuklanmasına karar verdi.

Baluken’in itirazının kabul edilmemesi üzerine AYM yolu açılmış oldu. Baluken, Yüksek Mahkeme’ye, "İstinaf süreci sonunda kesinleşen hapis cezasına sonrasında temyiz imkanının doğması nedeniyle infazın durdurulması yönündeki karara yapılan itiraz sonucu, daha önce tutuklanmaya konu edilmeyen nedenlerle tutuklama kararı verilmesine ilişkin 'kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının' ihlal edildiği" yönünde başvuru yaptı.

'İNFAZ HENÜZ BAŞLAMADI'

AYM, başvuruya ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Yakalama emirlerinin infaz edilmediği dönemde temel hak ve hürriyetlere yönelik bazı etkileri bulunsa da bu dönemde henüz kişilerin fiziksel özgürlükleri maddi olarak kısıtlanmamış olduğundan söz konusu etkilerin kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına yönelik bir müdahale olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını bunun infaz edilmemiş veya infaz henüz konulmamış tutuklama kararları için de geçerlidir" ifadelerine yer verdi.

AYM, Baluken’in başvuruya onu olan 'Terör örgütü propagandası’ yapma ve Gösteri ve Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet suçlarının infazına henüz başlanmadığı gerekçesiyle bu suçlardan dolayı özgürlüğünden yoksun bırakılmadığını söyledi.

Yüksek Mahkeme, bu gerekçeyle Baluken'in kişi güvenliği ve hürriyeti hakkına bir müdahalede bulunulmadığı, ifade özgürlüğü ve toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının engellendiğine dair iddiayı ise değerlendirmeye gerek görmedi.