7 Haziran seçimleri beşinci yılında: Başkanlık sistemi karşılık bulmadı

AKP’nin tarihinde ilk kez Meclis çoğunluğunu kaybettiği 7 Haziran 2015 seçimlerinin üzerinden beş yıl geçti. Seçim öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlık sistemine yönelik yoğun propagandası karşılık bulmadı. İktidar, bir önceki genel seçimlere göre 2 milyonun üzerinde oy kaybı yaşarken, seçmen, başkanlık sistemine onay vermedi. Yüzde 13,1 oy alan HDP tarihinde ilk kez barajı aştı, AKP’nin 13 yıllık tek parti iktidarı ise sona erdi.

EN KARANLIK 146 GÜN

Seçimin ardından AKP ile CHP arasında başlayan hükümet kurma görüşmeleri sonuçsuz kaldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan 26 Ağustos’ta seçimlerin yenilenmesi kararını verdi. Türkiye siyasal tarihinde bir ilk olan bu seçim yenileme kararında, yeni seçim tarihi 1 Kasım olarak belirlendi.

Bu sürecin hemen ardından toplumsal muhalefetin ayağını sokaktan kesecek bombalı saldırıların önü açıldı. 7 Haziran ve 1 Kasım seçimleri arasındaki 146 gün, Türkiye siyasetinin en karanlık dönemlerinden biri olarak tarihe geçti.

Birgün gazetesinde yer alan habere göre, bu dönem yaşanan saldırılarda 862 insan hayatını kaybederken Türkiye, 5 ayın ardından 1 Kasım 2015’te yeniden sandık başına gitti. YSK sonuçlarına göre AKP, yüzde 49,5 oy ve 317 milletvekili ile sandıktan tek başına iktidar olarak çıktı. HDP ise seçim barajını kıl payı aştı ve yüzde 10,7 oy aldı. CHP oylarını yüzde 25,3’e çıkarırken, MHP’nin oyları yüzde 11,9’a geriledi.

AKP’nin tekrar tek başına iktidara geldiği 1 Kasım seçimlerinden yaklaşık altı ay sonra, Davutoğlu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talebi üzerine başbakanlık ve parti genel başkanlığı görevlerinden istifa etti. Yıllar sonra söz konusu döneme ilişkin konuşan Davutoğlu, "Terörle mücadele konusunda bizi bugün eleştirenler eski defterler açılırsa insan içine çıkamaz..." itirafında bulundu.

BEŞ AYDA YAŞANAN BAZI OLAYLAR

- 2009 yılında MİT ile PKK arasında gerçekleştirilen Oslo Görüşmeleri ile temeli atılan ‘Çözüm Süreci’, 2009-2015 arasında pek çok kez askıya alınsa da sürdürülmüştü. 17 Temmuz 2015’te Cumhurbaşkanı Erdoğan, AKP ve HDP’lilerin katılımıyla açıklanan 10 maddelik ‘Dolmabahçe Mutabakatı’nı tanımadığını açıkladı. Bu gelişme ile çözüm süreci de rafa kalkmış oldu.

- 20 Temmuz’da Şanlıurfa’nın Suriye sınırındaki Suruç ilçesinde, sınırın öte yanındaki Kürt yerleşim merkezi Kobani’ye yardım götürmek üzere toplanan Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyelerinin basın açıklaması yaptığı sırada intihar saldırısı düzenlendi. IŞİD tarafından düzenlenen canlı bomba saldırısı sonucu 33 kişi öldü, 100’den fazla kişi yaralandı.

- Suruç katliamından yalnızca iki gün sonra, çözüm sürecinin sonunu getiren ve perde arkası hala ortaya çıkarılmayan bir diğer olay, 22 Temmuz 2015 tarihinde Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesinde yaşandı. İlçedeki iki polis, evlerinde başlarından vurularak öldürüldü. PKK önce kendilerine bağlı "Apocu Fedailer" adlı bir grubun saldırıyı gerçekleştirdiğini ilan etse de, sonraki günlerde olay ile ilgisi olmadığını açıkladı. Cinayetin gerçek faillerine ise ulaşılamadı.

- PKK ateşkesi sona erdirdi. PKK saldırılarının başlaması ile art arda ölüm haberleri gelmeye başlarken, 10 Ağustos’ta Demokratik Bölgeler Partisi’nin (DBP) de içinde olduğu Şırnak Halk Meclisi, ‘öz yönetim’ ilan etti. 11 Ağustos’ta açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu açıklamayı kimler yapıyorsa ağır bir bedel öderler" dedi. KCK de 12 Ağustos’ta birçok bölge il ve ilçesinde ‘demokratik özerklik’ ilan ettiğini açıkladı. Kısa süre içinde 4 il ve 15 ilçede öz yönetim ilan edildi.

- Sürecin en büyük katliamı 10 Ekim’de Ankara’daki barış mitingine yapılan IŞİD saldırısı oldu. İki canlı bombanın saldırısında 102 kişi yaşamını yitirdi. Olay, Cumhuriyet tarihinin en büyük terör saldırısı olarak kayıtlara geçti.