Erdoğan Kanal İstanbul için 'inat' ediyor ama İstanbul Boğazı’ndan geçen gemi sayısı azalıyor

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın deniz trafiğini gerekçe göstererek, "Engellemeye çalışıyorlar ya Kanal İstanbul projemizin etüt kapsamında yer alan tüm teknik çalışmalar tamamlandı. Diğer adımları için gerekli çalışmaları da başlatıyoruz. Onlara rağmen inadına yapacağız" dediği Kanal İstanbul’un geleceği belli oldu. 2006'da 56 bin 606 olan ve 2019'da 41 bin 112'ye kadar gerileyen İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan gemi sayısı 2020'de 38 bin 404'e geriledi.

Kanal İstanbul projesinin yapılmasının gerekçesi olarak öne sürülen gemi trafiği iddia sahiplerini yalanladı. Sözcü’den Emre Deveci’nin yaptığı araştırmaya göre İstanbul Boğazı'ndan 2020'de 38 bin 404 adet gemi geçti. 1 yıldaki düşüş oranı yüzde 6,6 oldu.

Gemi adediyle birlikte geçen gemilerin toplam tonajında da düşüş kaydedildi. 2019'da 638,9 milyon gros ton olan rakam, 2020'de yüzde 3 düşüşle 619,8 milyon gros tona geriledi.

Bu dönemde Çanakkale Boğazı'ndan geçiş yapan gemi adedi yüzde 4 düşüşle 43 bin 759'dan 42 bin 36'ya geriledi. Toplam tonaj da yüzde 1,5 düşüşle 872,3 milyon gros tondan 858,8 milyon gros tona geriledi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü verilerine göre 2007 yılında 56 bin 606 adet gemi geçen İstanbul Boğazı'ndan 2020'de geçen gemi adedi 38 bin 404.

Kanal İstanbul'un ÇED raporunda yer alan ve 2017'de 42 bin 904 olan İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan gemi sayısının 2025'de 53 bin 860'a, 2035'te 64 bin 909'a yükselmesi mümkün görünmüyor. Tersine 2017 sonrası geçiş sayılarının düştüğü görülüyor.

TÜRKİYE BOĞAZLARDAN DAHA FAZLA GELİR ELDE EDEBİLİR

İstanbul Gemi Trafik Hizmetleri eski Müdürü Tuncay Çehreli'nin Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü raporlarından aktardığına göre, Türk boğazlarından 2019 yılında geçiş yapan 42 bin gemiden Montrö anlaşmasına dayanılarak alınan fener, tahlisiye ve sağlık ücretlerine ilave olarak, kılavuzluk ve römorkör hizmetleri dahil toplam 143 milyon dolarlık gelir elde edildi.

Çehreli'ye göre, 1981 yılında yapılan yanlış hesaplama düzeltilerek bu geliri ciddi şekilde artırmak mümkün.
Ancak hükümet bu yol yerine yüksek maliyetli Kanal İstanbul projesini gündeme getiriyor.

Prof. Dr.Uğur Emek'in hesaplamasına göre, Kanal İstanbul'un maliyeti 60 milyar doları bulacak.

Emek, Mart 2020’de yaptığı hesaplamada, Boğazlardan uğraksız/transit geçen ve 1000 ton yük taşıyan bir geminin 385,41 dolar ödediğini ancak Montrö Sözleşmesi’ndeki hesaplamaya göre bunun 8 bin 311 dolar olması gerektiğini belirtmişti.