Piyasalarda Rusya-Ukrayna krizi endişesi hakim: Dolar 14 TL seviyesinde hareketli

+GERÇEK -Dolar/TL, Rusya-Ukrayna savaşının getirdiği belirsizlikler ve düşük risk iştahıyla karışık bir seyir izliyor. Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı askeri harekatın ardından dolar/TL yılbaşından bu yana seyrettiği 13.5 etrafındaki dar bandı yukarı yönlü ilk kez geçen hafta kırmıştı. Dolar/TL'deki her yükseliş kamunun her geçen gün artan döviz riski nedeniyle endişeyle takip ediliyor.

Yaşanan gelişmelerle dolar/TL bugün 14 TL seviyesinin etrafında dar bantta dalgalı seyrederken, euro/TL ise satış fiyatı ise 15,60 seviyelerinden işlem görüyor. Dünkü kapanışta doların satış fiyatı 13,8010 lira, euronun satış fiyatı ise 15,4910 lira olmuştu.

Analistler, küresel bazda Rus şirketlerine karşı alınan tavrın oldukça yıkıcı olabileceğini hatırlatarak, Rusya'nın MSCI gelişmekte olan ülkeler endeksinden çıkarılabileceğine ilişkin haberlerin de dikkatleri bu noktaya yönelttiğini kaydetti.

ABD BORSALARDAN RUS ŞİRKETLER İÇİN YENİ KARAR

Nasdaq ve New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE), Rusya merkezli bazı şirketlerin hisse senetlerinin alım satımını geçici olarak durdurdu.

NYSE web sitesinde yer alan bilgiye göre, Rus telekom operatörü Mobile TeleSystems, madencilik ve çelik şirketi Mechel ve çevrimiçi emlak ilanları şirketi Cian hisselerinin ‘mevzuat endişesi’ nedeniyle durdurulduğu belirtildi.

DEV RUS ŞİRKETLER LİSTEDE

Nasdaq ise arama motoru Yandex ve çevrimiçi perakendeci Ozon Holdings’in de aralarında bulunduğu Rus şirketlerinin hisselerinin alım satımını durdurdu. Rusya’nın Amazon’u olarak adlandırılan Ozon, ilk halka arzını 2020’de Nasdaq’ta gerçekleştirmişti.

WSJ’nin aktardığı bilgiye göre, konu ile ilgili bilgi veren yetkililer NYSE ve Nasdaq’daki uygulamaların geçici olduğunu belirtti. Kurumlar nihai kararlarını verebilmek için uygulanan yeni yaptırımları inceleyecek. WSJ’nin haberine göre, şirketlerin borsadan çıkarılma ihtimalinin düşük olduğu belirtiliyor.

ÇEK BANKACILIK SEKTÖRÜNÜ KORUMALIYIZ

Çekya Merkez Bankası (CNB), Rusy'nın Ukrayna'ya saldırıları nedeniyle Rusya merkezli Sberbank müşterilerinin başlattığı mevduat çıkışları üzerine yaşanan likidite sorunları nedeniyle bankanın Çekya'daki bankacılık lisansını iptal etmek için harekete geçti.

Günlük kart harcama limitleri bin krona (yaklaşık 40 euro) düşürülen bankanın yeni krediler vermesi ve mevduat kabulü yasaklandı.

Çek Merkez Bankası Başkanı Jiri Rusnok yaptığı açıklamada, "Sberbank'ın Çekya'daki faaliyetlerinde yaşadığı sorunun ana kaynağı Rusya'nın Ukrayna'ya yaptığı saldırılardır. Bankanın yaşadığı sorunların Avrupa'nın en sağlam bankacılık sistemine zarar vermesine izin veremeyiz. Bankanın yaşadığı sorunları yakın gelecekte düzeltmesi mümkün gözükmüyor. Çek bankacılık sektörünü korumalıyız" dedi.

Çekya'da Sberbank dahil olmak üzere tüm bankaların müşterilerinin mevduatları bir mudi için 100 bin euroya (yaklaşık 2.5 milyon kron) kadar yasal olarak sigortalı bulunuyor. Çekya'da Mali Piyasa Garanti Sistemi, müşteriler bankalarından kendilerine karşı yükümlülüklerini yerine getiremediğine dair yazılı bildirim aldıktan sonra yedi iş günü içinde kişilere para ödemeyi garanti ediyor.

RUSYA'NIN MSCI ENDEKSİNDEN ÇIKARILMA İHTİMALİ MASADA

Dünyanın en büyük endeks sağlayıcısı MSCI, açıklama yaparak Rusya hisse senetleri için nasıl bir aksiyon alınacağı konusunda piyasa katılımcılarından geri bildirim aldığını duyurdu. Birçok borsanın sahibi ve işletmecisi konumundaki Intercontinental Exchange de yaptırımların uygulandığı Rus şirketlerinin ihraç ettiği tahvillerin çıkarılacağını duyurdu.

Benzer biçimde Goldman Sachs de ABD’nin yaptırım uyguladığı Rus tahvillerini endekslerinden çıkaracağı uyarısı yaptı. Bloomberg Hisse Senedi Endeksi 28 Şubat’taki açıklamasında Rus Sberbank’ı endeksten çıkaracağını duyurmuştu.

Bu son düzenlemeler, halihazırda sert satışların yaşandığı Rusya varlıklarında daha fazla düşüşe neden olabilir.

Rusya’da gösterge endeks bu sene yerel para cinsinden yüzde 35 düştü. Ruble ise bu sene en kötü performans gösteren para birimi oldu. Uygulanan yaptırımlar ve sermaye kontrolleri Rus varlıklarından milyarlarca doların silinmesine neden oldu.

KRİPTO PARA PLATFORMU BINANCE'TAN YAPTIRIM ADIMI

Ukrayna Başbakan Yardımcısı Mykhailo Fedorov, dün yaptığı çağrıda büyük kripto para işlem platformlarının Rusların dijital cüzdan adreslerini bloklamasını istemişti. Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinden sonra ABD, İngiltere ve Kanada cumartesi günü yeni yaptırımlar açıklayarak, bazı Rus bankalarının uluslararası SWIFT ödeme sistemine erişimini engellemişti.

Binance şirket sözcüsü, "Yaptırım listesindekilerin hesaplarını (eğer Binance hesapları varsa) blokluyoruz ve tüm yaptırımların tamamıyla yerine getirilmesini sağlıyoruz" dedi.

Binance'in diğer bir temsilcisi Reuters'a yaptığı açıklamada, "Tek taraflı olarak milyonlarca masum insanın hesabını dondurmayacağız. Kriptolar dünya genelindeki insanlara daha büyük finansal özgürlük sağlamak içindir" dedi.

Rusya, Binance için büyük pazar olarak görülüyor. Binance'in Rusça Telegram kanalında 113 bine aşkın üye bulunuyor. Binance, 2019'dan beri Advcash dijital ödeme şirketi üzerinden kullanıcılarına ruble mevduatı yatırma ve çekme olanağı sağlıyor.

PETROL FİYATLARI STRATEJİK REZERV BEKENTİSİNE RAĞMEN YÜKSELİŞTE

Petrol fiyatlarında yükseliş devam ediyor. New York’ta vadeli kontratlar dün yüzde 4.5’lik yükseliş sonrası bugün yaklaşık yüzde 1 primli seyrediyor.

Kaynaklar, ABD ve bazı ülkelerin stratejik petrol rezervinden 60 milyon varil petrolü piyasaya süreceğini belirtiyor. Öte yandan Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının petrol tedariği üzerindeki etkilerini değerlendirmek amacıyla bugün olağanüstü toplantı yapılacağını duyurdu.

ABD tipi ham petrolün varil fiyatı geçen haftaki işgalden beri 100 dolar civarında dalgalanıyor, Londra’da Brent petrol ise 105 doların üzerini gördü. Goldman Sachs Group petroldeki yükselişi ancak talepte meydana gelecek tahribatın sürdürebileceğini belirtti. Banka bir aylık gösterge petrol fiyatı tahminini 115 dolara yükseltti.

Nisan vadeli Batı Teksas tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 0.9 artışla 96.53 dolardan işlem görürken Mayıs vadeli Brent petrol yüzde 0.9 artarak 98.81 dolar oldu.

Singapur’daki ING Groep’te Emtia stratejisti olan Warren Peterson stratejik rezervlerin devreye sokulmasının kısa vadeli bir çözüm olabileceğini ve fiyatlarda hala yukarı yönlü risklerin olduğunu belirtti.

RUSYA'DAN YURT DIŞINA DÖVİZ TRANSFERLERİNE YASAK

Kremlin’den yapılan açıklamaya göre 1 Mart itibarıyla Rusya’dan yurt dışına döviz cinsinden para transferi yapılması yasaklandı.

Aynı zamanda ihracat yapan şirketlerin bu yılın başından itibaren elde ettikleri döviz gelirlerinin yüzde 80’ini piyasaya satması şart koşuldu.

Rusya, rublenin dolar karşısında yaklaşık yüzde 30 değer kaybetmesinden sonra faiz oranlarını bugün iki katından fazla artırdı.

Rusya Merkez Bankası, politika faiz oranının yüzde 9,5’ten yüzde 20’ye çıkarıldığını duyurdu. Merkez Bankası’nın faiz kararı, ABD, AB ve İngiltere’nin Rus bankalarını finans piyasalarından dışlama kararının ardından geldi.

Ruble, hafta sonunda bazı Rus bankalarının uluslararası ödeme sistemi Swift’ten dışlandığının ortaya çıkmasından sonra rekor seviyede düşmüştü.